Bài viết được tham vấn bởi dược sĩ Ngô Hoàn Vũ My.

Sâm tươi là một thực phẩm quý giá với nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe con người. Nó chứa đựng hàm lượng dưỡng chất dồi dào như saponin, axit amin, vitamin, khoáng chất và nhiều hợp chất khác có tác dụng bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng, chống lão hóa và ngăn ngừa ung thư. Tuy nhiên, để khai thác triệt để những giá trị dinh dưỡng này, việc chế biến sâm tươi đóng vai trò rất quan trọng. Nhà Thuốc Khang Việt sẽ hướng dẫn bạn cách chế biến sâm tươi đúng cách để giữ trọn dưỡng chất và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Cách chế biến sâm tươi đơn giản, hiệu quả tại nhà

Có nhiều phương pháp chế biến sâm tươi khác nhau, mỗi phương pháp sẽ giúp khai thác các dưỡng chất có trong sâm với mức độ khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:

Sâm tươi ngâm rượu

Ngâm sâm tươi trong rượu trắng hoặc rượu gạo là cách chế biến phổ biến giúp bảo tồn dưỡng chất và khai thác các hoạt chất có trong sâm như saponin, acid amin,… Nước rượu có tác dụng ngâm tẩm, chiết xuất các hoạt chất này ra khỏi củ sâm, tạo thành dung dịch bổ dưỡng.

Sâm tươi ngâm mật ong

Sâm tươi ngâm mật ong là một cách chế biến phổ biến và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách làm sâm tươi ngâm mật ong:

Nguyên liệu:

• 500g sâm tươi
• 300g mật ong tự nhiên

Cách làm:

1. Rửa sạch củ sâm và cạo vỏ.
2. Thái sâm thành lát mỏng.
3. Đun sôi nước, sau đó cho sâm vào luộc trong khoảng 5-10 phút để loại bỏ độ đắng.
4. Sau khi luộc, để sâm nguội rồi ngâm trong mật ong.
5. Đậy kín lọ, để nơi thoáng mát, ẩm và tránh ánh sáng trực tiếp.
6. Để sâm ngâm mật ong từ 1 tuần đến 1 tháng trước khi sử dụng.

Lưu ý:

• Chọn sâm tươi chất lượng tốt.
• Sử dụng mật ong tự nhiên, không pha tạp chất.
• Bảo quản sâm ngâm mật ong ở nơi khô ráo, thoáng mát.

Sâm tươi ngâm rượu

Sâm tươi ngâm rượu là một trong những cách chế biến phổ biến và dễ thực hiện nhất. Thành phẩm sau khi ngâm có thể dùng để uống hàng ngày, giúp bồi bổ khí huyết, tăng cường sinh lực và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Nguyên liệu

• 1kg sâm tươi
• 5 lít rượu trắng (nên chọn loại rượu có nồng độ từ 40-45 độ)
• Bình thủy tinh hoặc chum sành

Cách làm

1. Sâm tươi rửa sạch, để ráo nước rồi cắt lát mỏng.
2. Cho sâm tươi vào bình thủy tinh hoặc chum sành.
3. Đổ rượu trắng vào ngập hết sâm.
4. Đậy kín bình và để bình ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
5. Ngâm trong khoảng 3 tháng là có thể dùng được.

Cách dùng

• Uống trực tiếp rượu sâm ngâm mỗi ngày từ 30-50ml.
• Có thể hâm nóng trước khi uống.
• Không nên uống quá nhiều trong một lần vì có thể gây say.

Lưu ý

• Chọn sâm tươi tốt, không bị hư hỏng.
• Đậy kín bình để tránh rượu bị bay hơi.
• Bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh nằng trực tiếp.

Công dụng

• Bổ khí huyết, tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
• Tăng cường tuần hoàn máu, giảm mệt mỏi.
• Hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sinh lực nam giới.

Sâm tươi hầm

Sâm tươi hầm cũng là một cách chế biến đơn giản và dễ làm. Món ăn này có thể dùng làm món ăn bồi bổ cho người già, người ốm hoặc người mới ốm dậy.

Nguyên liệu

• 100g sâm tươi
• 1 con gà ác
• 100g táo tàu
• 50g kỷ tử
• Gừng, hành, gia vị

Cách làm

1. Sâm tươi rửa sạch, để ráo nước rồi cắt lát mỏng.
2. Gà ác làm sạch, chặt miếng.
3. Cho gà ác, sâm tươi, táo tàu, kỷ tử, gừng, hành vào nồi hầm.
4. Đổ nước vào ngập nguyên liệu.
5. Hầm cho chín các nguyên liệu và thịt gà mềm. Có thể nêm gia vị cho vừa ăn.

Cách dùng

• Ăn nóng khi vừa hầm xong, kèm cơm trắng.
• Có thể chan nước dùng ra bát và uống nóng.

Công thức thay thế

Thay vì gà ác, có thể thay bằng:

Nguyên liệu thay thế	Lưu ý
Xương heo	Hầm lâu cho xương mềm ra
Thịt bò	Thịt bò xay nhỏ hoặc thịt bò đun riêng
Thịt gà	Sử dụng thịt gà ta

Lưu ý

• Chọn sâm tươi tốt, không bị hư hỏng.
• Hầm lửa nhỏ, đảo đều để không bị cháy.
• Có thể thêm một số loại rau củ khác như nấm, cà rốt, củ cải… để tăng dinh dưỡng.

Công dụng

• Bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng.
• Hỗ trợ phục hồi sức khỏe sau ốm đau.
• Làm chậm quá trình lão hóa, tăng tuổi thọ.

Sâm tươi xào

Xào sâm tươi với các loại rau củ khác cũng là một cách chế biến bổ dưỡng và ngon miệng.

Nguyên liệu

• 200g sâm tươi
• 100g nấm rơm
• 1 củ cà rốt
• 1 bắp cải nhỏ
• Hành tây, tỏi, dầu ăn, gia vị

Cách làm

1. Sâm tươi rửa sạch, cắt lát mỏng dầy khoảng 3-4mm.
2. Nấm rơm rửa sạch, cắt bỏ phần cành già.
3. Cà rốt gọt vỏ, cắt lát mỏng.
4. Bắp cải cắt nhỏ.
5. Phi thơm hành tỏi với dầu ăn, cho các nguyên liệu vào xào đều tay.
6. Nêm gia vị vừa ăn.

Cách trình bày

• Xếp sâm và rau củ ra đĩa, rắc thêm hạt tiêu, rau thơm.
• Có thể chan nước xào sâm ra bát nhỏ để ăn kèm.

Công dụng

• Bổ sung vitamin, khoáng chất, chất xơ cho cơ thể.
• Tăng cường hệ miễn dịch, chống oxyhóa hại.
• Giúp cải thiện tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.

Pha trà sâm

Pha trà sâm là một cách thưởng thức sâm tươi đơn giản nhưng vô cùng hữu ích. Trà sâm không chỉ mang lại hương vị thơm ngon mà còn giữ được toàn bộ dưỡng chất quý giá của nhân sâm.

Nguyên liệu

• 10g sâm tươi
• 250ml nước sôi

Cách làm

1. Sâm tươi rửa sạch, cắt lát mỏng.
2. Đặt sâm vào tách trà.
3. Đổ nước sôi vào tách, để trong khoảng 5-10 phút cho sâm thấm ra hết dưỡng chất.
4. Dùng muỗng khuấy nhẹ trước khi uống.

Thêm gia vị

• Có thể thêm mật ong hoặc đường để tăng thêm hương vị.
• Hoặc thêm một ít lá trà xanh để phong phú thêm mùi vị.

Lưu ý

• Không nên pha trà sâm quá nhiều mỗi ngày, tối đa 2-3 lần.
• Nên uống trước hoặc sau bữa ăn để tận dụng tốt nhất dưỡng chất.

Công dụng

• Giúp thư giãn, cải thiện tinh thần.
• Bổ sung năng lượng, tăng cường sức khỏe.
• Hỗ trợ điều trị một số vấn đề về tiêu hóa.

Nấu cháo nhân sâm

Cháo nhân sâm là một món ăn dễ tiêu hóa và rất bổ dưỡng, đặc biệt thích hợp cho trẻ em, người già hay người ốm yếu.

Nguyên liệu

• 50g gạo nếp
• 20g sâm tươi
• 500ml nước
• Đường, muối

Cách làm

1. Gạo nếp ngâm nước khoảng 30 phút.
2. Sâm tươi rửa sạch, cắt lát mỏng.
3. Cho gạo nếp và sâm vào nồi cùng nước.
4. Nấu cho gạo nếp chín, sâm mềm.
5. Nêm đường, muối vừa ăn.

Thêm gia vị

• Có thể thêm một ít nước dừa để tăng thêm hương vị.
• Hoặc thêm một ít hạt sen để bổ sung chất xơ.

Lưu ý

• Chọn gạo nếp ngon, không bị hôi.
• Nấu cháo lửa nhỏ để cháo không bị cháy.
• Ăn nóng sẽ ngon hơn và dễ tiêu hóa hơn.

Công dụng

• Dễ tiêu hóa, thích hợp cho người ốm yếu.
• Bổ sung năng lượng, cung cấp dưỡng chất cho cơ thể.
• Giúp cơ thể dễ hấp thụ dưỡng chất từ sâm và gạo nếp.

Lưu ý khi chế biến sâm tươi

Khi chế biến sâm tươi, bạn cần lưu ý một số điều sau để đảm bảo giữ được dưỡng chất và hương vị tự nhiên của sâm:

• Không chế biến sâm ở nhiệt độ cao quá lâu.
• Chọn dung môi chế biến phù hợp để tận dụng tối đa dưỡng chất.
• Chọn sâm tươi chất lượng tốt để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Với những lưu ý trên, bạn có thể chế biến sâm tươi một cách đúng cách, giữ trọn dưỡng chất và tăng sức đề kháng cho cơ thể.